Wykwity wapienne- przykra niespodzianka czy właściwość materiału budowlanego ?
Wykwity węglanowe, nazywane także wapiennymi, stanowią stale powracający problem związany z akceptacją przez Odbiorców wyglądu niektórych partii wyrobów betonowych. Dotyczy to zwłaszcza akceptacji przez Odbiorców wyglądu betonowej kostki brukowej oraz płyt betonowych. W przypadku wyrobów betonowych wytwarzanych z mieszanki betonowej o konsystencji wilgotnej na powierzchni dekoracyjnej (licowej) pojawiają się przebarwienia w kolorach od jasnych po szare, a nawet żółto-brązowo-brunatne.
Wykwity powstają w wyniku karbonatyzacji wodorotlenku wapnia – Ca(OH)2. Wodorotlenek wapnia Ca(OH)2, czyli portlandyt lub potocznie „wapno”, jest jednym z produktów hydratacji cementu (faz krzemianowych klinkieru portlandzkiego). Wykwity węglanowe powstają, gdy transportowany przez system porów kapilarnych wodorotlenek wapnia dostanie się na powierzchnię elementu betonowego.
Reakcja chemiczna przy powstawaniu wykwitów:
Ca(OH)2+CO2+H2O → CaCO3 ↓ +2H2O
Doktor Karl-Uwe Voß https://mpva.de/ueber-uns/team/voss.html wyróżnia trzy rodzaje wykwitów związanych z betonową kostka brukową:
- wykwity pierwotne występujące podczas dojrzewania kostki brukowej,
- wykwity wtórne, które pojawiają się później podczas składowania kostki brukowej,
- wykwity trzeciorzędne, które pojawiają się na kostce brukowej po jej ułożeniu.
Wymagania zawarte w normach i aprobatach technicznych nie definiują wykwitu węglanowego jako kryterium oceny jakości wyrobu. Zapisy zawarte w normie PN-EN 1338 „Betonowe kostki brukowe. Wymagania i metody badań” stanowią, że „ewentualne wykwity nie mają szkodliwego wpływu na właściwości użytkowe kostek brukowych i nie są uważane za istotne”. Odbiorcy natomiast argumentują, że kupili „czarną” a nie "białą" kostkę brukową.
Powstawania wykwitów wapiennych w przypadku wyrobów betonowych nie da się z całą pewnością uniknąć. Dlatego też wykwity wapienne/węglanowe należy przypisać do typowych cech (właściwości) materiałów budowlanych (również kostki brukowej) zawierających cement, co odbiorca musi zaakceptować. Odbiorca wyrobów z betonu, w tym kostki brukowej, powinien mieć świadomość możliwości wystąpienia zjawiska wykwitów wapiennych na wyrobach betonowych. W przypadku braku akceptacji dla wykwitów wapiennych należy zmienić materiał (służący np. do budowy nawierzchni drogowej) na materiał nie zawierający cementu- przykładowo granit lub asfalt. Informacje o właściwościach wyrobów betonowych są publikowane przez producentów w materiałach informacyjnych. Umożliwiają one zapoznanie się przez Odbiorców z najważniejszymi właściwościami wyrobów betonowych jeszcze przed zakupem.
Jak zagęszczać duże formaty kostek brukowych oraz płyt betonowych?
Do zagęszczania wyrównującego kostek brukowych oraz płyt betonowych o dużych wymiarach (o przekątnych wyrobów powyżej 30-40 cm) zaleca się wykorzystanie zagęszczarek rolkowych. Można również wykorzystać specjalne przystawki z nakładką rolkową do zagęszczarek płytowych (najczęściej wykorzystywanych w brukarstwie). Zagęszczarki rolkowe delikatnie przetaczają się po materiale zapobiegając przesuwaniu kostek brukowych i płyt betonowych. Ograniczają również do minimum kruszenie się narożników i krawędzi wyrobów z betonu.
Opisywane urządzenia (zagęszczarki rolkowe) to urządzenia do profesjonalnego zagęszczania płyt chodnikowych i kostki brukowej. Zagęszczarki rolkowe w delikatny i wydajny sposób umożliwiają przeprowadzenie procesu zagęszczania wyrównującego. Zalecamy wykorzystanie zagęszczarek rolkowych do zagęszczania wyrobów z linii wyrobów PORTOS, DAVOS, płyty VERONA, płyty 50/50 cm, płyty EKO ażurowe 40/60. Zagęszczarki rolkowe można również wykorzystać w przypadku kostek brukowych tzw. bezfazowych o stosunkowo niewielkich odstępnikach bocznych jak np. w kostce brukowej typu Holland.
Podsumowując zalety zagęszczarek rolkowych:
1. Są idealne do zagęszczania płyt chodnikowych i kostki brukowej w dużych rozmiarach ograniczając uszkodzenia elementów betonowych do minimum.
2. Umożliwiają wyjątkowo delikatne zagęszczanie kostek brukowych oraz płyt. Zapewniają delikatny nacisk na powierzchnie wyrobu z betonu i tylko nieznacznie ingerując w ich powłokę/ warstwę wierzchnią (dekoracyjną).
3. Umożliwiają wydajną pracę nawet w ciasnych przestrzeniach.
4. Zapewniają optymalny rozkład ciężaru urządzenia na rolkach z tworzywa.
Strona internetowa przykładowego producenta zagęszczarek rolkowych ( rolkowa płyta wibracyjna) to:
https://www.webermt.com/DE/pol/rolkowa-pyta-wibracyjna/